Σε μια χρονιά όπου η πανδημία προκάλεσε αναταράξεις στην αλυσίδα των πρώτων υλών, η χρήση παλιότερων υλικών με νέα ματιά, υιοθετήθηκε από τους μεγάλους οίκους οδηγώντας σε εξαιρετικές καινοτομίες.

Την περασμένη άνοιξη, όταν ξεκίνησε η καραντίνα, οι Jack McCollough και Lazaro  Hernandez του οίκου Proenza Schouler βρέθηκαν αντιμέτωποι με ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα: Τα κορυφαία υφαντουργεία, με έδρα τη Βόρεια Ιταλία, είχαν κλείσει, οπότε είχαν μείνει χωρίς νέες πρώτες ύλες. Έτσι, αποφάσισαν να καταφύγουν στο stock των προηγούμενων σεζόν.”Είχαμε κρατήσει ένα τεράστιο απόθεμα από υφάσματα της τελευταίας δεκαετίας. Τελικά, με έναν περίεργο τρόπο το γεγονός αυτό μας έκανε πιο δημιουργικούς” λέει ο Hernandez. Με το 90% της συλλογής Α/Κ 2021 να προέρχεται από αυτό το υλικό, το δίδυμο πέτυχε έναν στόχο που επεδίωκε για καιρό: τη μείωση της σπατάλης. “Η όλη διαδικασία μάς δίδαξε πολλά, τα οποία θα εφαρμόσουμε και στο μέλλον. Δε θέλουμε να ξαναγυρίσουμε στα παλιά σαν να μη συνέβη τίποτα. Η πανδημία μάς έκανε να σκεφτούμε αντισυμβατικά” αναφέρουν.

 

 

Λόγω της διατάραξης της αλυσίδας προμηθειών που προκάλεσε η πανδημία, οι σχεδιαστές παγκοσμίως αναγκάστηκαν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.Όλοι έπρεπε να επανεξετάσουν τις πεποιθήσεις τους για την υψηλή μόδα. Μέχρι τώρα η επαναχρησιμοποίηση υλικών βρισκόταν στον αντίποδα της πολυτέλειας.
Συμφωνα με τους υπολογισμούς του think tank κυκλικής οικονομίας Ellen MacArthur Foundation, το 2017 μόνο το 1% των νέων συλλογών ήταν φτιαγμένο από υφάσματα που είχαν παραμείνει στο stock. Ήταν η εποχή που η βιομηχανία της μόδας αναζητούσε διαρκώς το καινούριο, με τουλάχιστον τέσσερις συλλογές κάθε χρόνο, όλες από νέα υλικά, από τα οποία όσα δεν αξιοποιούνταν κατέληγαν στα αζήτητα.

Για την Gabriela Hearst, τη νέα creative director της Chloé, η οποία ήταν από τους πρώτους που επαναχρησιμοποίησε πρώτες ύλες για τις συλλογές του δικού της ομώνυμου brand, η κρίση ήταν ένα τεστ. “Οι περιορισμοί πάντα αποκαλύπτουν το ταλέντο και το όραμα κάθε δημιουργού. Ας είμαστε ειλικρινείς: αν δεν χειριστείς σωστά το επαναχρησιμοποιημένο υλικό, το αποτέλεσμα δε θα είναι καλό. Αντίθετα, η έξυπνη διαχείριση το μεταμορφώνει και το κάνει να δείχνει σαν να βγήκε μόλις από το υφαντουργείο”. Η Hearst διαπιστώνει και μια αλλαγή στη νοοτροπία. “Όταν επαναξιοποιήσαμε υφάσματα στην πρώτη συλλογή Gabriela Hearst, η βιομηχανία του luxury δεν αναφέρθηκε καν σε αυτήν. Ένας από τους προμηθευτές μου επέμενε πως αυτό που έκανα ήταν ανεπίτρεπτο. Ευτυχώς, όλα αυτά έχουν πλέον αλλάξει” σημειώνει η σχεδιάστρια.

Το κλείσιμο των υφαντουργείων οδήγησε τους σχεδιαστές στη χρήση μη αναμενόμενων υλικών. Το “γούνινο” παλτό του creative director Demna Gvasalia για τον Balenciaga ήταν φτιαγμένο από κορδόνια παπουτσιών, ενώ σε ένα φόρεμα χρησιμοποίησε δίχτυ από μπασκέτες, το οποίο αμέσως παρέπεμπε στο εμβληματικό φόρεμα του Cristóbal Balenciaga από δίχτυ ψαρέματος. Κομμάτια δέρματος από μπότες συνέθεσαν ένα patchwork που αξιοποιήθηκε μαζί με μεταλλικά κουμπιά και αγκράφες σε ένα biker τζάκετ. Ο John Galliano αυτή τη σεζόν κινήθηκε στην ίδια λογική με τις “Recicla” vintage δημιουργίες του, μεταξύ των οποίων τσάντες, δαντελένια τοπ και γόβες του τανγκό.

Στην Coach, ο executive creative director Stuart Vevers πήρε τσάντες
που βρίσκονταν στα αρχεία του οίκου και τις μετέτρεψε σε custom made κομμάτιαράβοντας πάνω τους το όνομα της ιδιοκτήτριας, ενώ πρόσθεσε κεντητές πεταλούδες και στρας σε τζιν Levi’s 501. Η συλλογή ονομάστηκε “Coach Forever” για να υπογραμμίσει ότι πρόκειται για ένα αμάλγαμα του χθες, του σήμερα και του αύριο.
Το project “Re-Nylon” της Prada έφερε στο φως τα ανακυκλωμένα υλικά, όπως το νάιλον που χρησιμοποιήθηκε για τις σήμα κατατεθέν τσάντες του οίκου, που
προήλθε από πλαστικά σκουπίδια που βρέθηκαν στους ωκεανούς. “Με τη λογική του “Re-Nylon” δημιουργούμε προϊόντα χωρίς να χρησιμοποιούμε νέες πρώτες ύλες, συνεχίζοντας έτσι τις προσπάθειές μας για μια οικολογικά υπεύθυνη μόδα” επισημαίνει ο LorenzoBertelli, γιος της Mrs. Prada και επικεφαλής μάρκετινγκ και εταιρικής κοινωνικής ευθύνης του ομίλου Prada. “Έχουμε βάλει στόχο την αποκλειστική χρήση ανακυκλωμένου νάιλον μέχρι το τέλος του 2021”.

Ακόμη μια οικολογική πρακτική είναι η μείωση του αριθμού των κομματιών που θα φτάνουν στην τελική παραγωγή, κάτι που σημαίνει μείωση σπατάλης αλλά
και αποβλήτων. “Στη μετα-COVID-19 εποχή όσοι ενδιαφέρονται για το luxury θα θέλουν αντικείμενα περιορισμένης παραγωγής” σχολιάζει ο Hassan Pierre, συνιδρυτής της εταιρείας ειδών πολυτελείας με οικολογική συνείδηση Maison de Mode. Η Stella McCartneyσυμφωνεί: “Συχνά δημιουργούμε περιορισμένα κομμάτια επειδή δεν έχουμε μεγάλες ποσότητες υλικού. Αυτό σημαίνει ότι οι γυναίκες που τα αποκτούν ξέρουν ότι έχουν κάτι ξεχωριστό και μοναδικό, ένα έργο τέχνης που μπορεί να φορεθεί”. Ένα τέτοιο κομμάτι είναι και το φόρεμα “Gabriela”, που η σχεδιάστρια δημιούργησε από ρετάλια εννέα διαφορετικών ready-to-wear συλλογών.

Το ερώτημα είναι αν όλη αυτή η αλλαγή θα διαρκέσει. Η Anna Brismar, σύμβουλος βιωσιμότητας που εισήγαγε τον όρο “circular fashion” (κυκλική μόδα) το 2014, έχει τις επιφυλάξεις της. “Η αναστάτωση που προκλήθηκε θα οδηγήσει σε ορισμένες πρακτικές πιο φιλικές προς το περιβάλλον, αλλά πολλές εταιρείες θα επιστρέψουν
στο business as usual”. Το θέμα βέβαια, όπως εξηγεί ο Hassan Pierre, είναι πως “το επείγον της κλιματικής αλλαγής δεν είναι μια πρόσκαιρη τάση. Η προστασία του περιβάλλοντος θα είναι πλέον βασική προϋπόθεση για την επιτυχία ενός brand και όχι ένα τέχνασμα του μάρκετινγκ”. Ωστόσο, πολλές εταιρείες στον χώρο είχαν οικολογική συνείδηση και πριν από την πανδημία. Η Chopova Lowena στο Λονδίνο, η Xuly.Bët στο Παρίσι και η Collina Strada στη Νέα Υόρκη είτε ανακυκλώνουν τα ρούχα σε νέες δημιουργίες είτε έχουν μικρές παραγωγές, είτε χρησιμοποιούν ρετάλια ή ρούχα από χώρες του Τρίτου Κόσμου είτε καταφεύγουν σε τεχνικές με μηδενική σπατάλη υλικών. Και για τη Stella Jean στη Ρώμη η πανδημία ήταν πρόκληση. Το αποτέλεσμαήταν μια μικρή συλλογή φτιαγμένη από υφάσματα ανδρικών πουκαμίσων, σχεδιασμένα και κεντημένα στο χέρι με παραδοσιακές τεχνικές. Από τα ατελιέ, μικρά ή μεγάλα, αυτό που πνέει είναι ένας αέρας ανανέωσης
και αισιοδοξίας. Καλωσορίσατε λοιπόν στη νέα εποχή: δημιουργική και οικολογική, με μια πινελιά déjà vu.

Πηγή:Katherine Ormerod